Ευρετήριο Άρθρου

 

ΠΡΩΤΗ ΜΟΡΦΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ: ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΓΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΗΜΑΤΙΣΜΟ ΣΧΗΜΑΤΩΝ.

ΟΙ ΔΙΑΚΟΠΕΣ της Μιμίκας Κρανάκη Β Γυμνασίου σ. 60
ΣΧΗΜΑ 1> Ορισμός και διερεύνηση της κατάστασης

-Βασικός στόχος επικοινωνία: περιεχομένου /στόχων /καταστάσεων.

  • Η φύση- Οι άνθρωποι-Οι σχέσεις
  • Ο χρόνος και ο τόπος
  • Όλα αυτά μέσα από την ανακάλυψη της λογοτεχνικότητας του κειμένου - Διακρίβωση και προσδιορισμός των πυρηνικών εννοιών γύρω από τις οποίες θα οργανωθεί το μάθημα......
  • Η επικοινωνία/ Η ανταλλαγή/ Το εγώ και ο άλλος/Το όνειρο, σχέση παραμυθιού και πραγματικότητας) / Η ευτυχία.. -Προσανατολισμός και οριοθέτηση προτεραιοτήτων.
ΣΧΗΜΑ 2>Συγκεκριμενοποίηση της προς διδασκαλία γνώσης.

-Επιλογή ενισχυτικών στοιχείων και δραστηριοτήτων μέσα από τα οποία θα εκφραστούν οι γνώσεις.

  • Ο Πίνακας -Εντοπισμός δυσκολιών : Χειρισμός της ετερογένειας.
  • Κάνω να συμμετέχουν όλοι ή όσο το δυνατόν περισσότεροι

-Κατανόηση και επιλογή διδακτικών εναλλακτικών πρακτικώνΠ.χ. Συνεργασίες/ Ομάδες/ Συζήτηση μεταξύ τους για εκφρασμένες απόψεις δικές μας ή των συμμαθητών τους.

-?λλες επιλογές σχέσεων.(Ταυτίσεις του συγγραφέα με τον ήρωα κλπ..)

ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΟΡΦΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΜΙΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ
ΤΡΕΙΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΩΣΗΣ
  • Διαδικασία εμπλοκής. Αξιοποίηση του προσκομιζόμενου υλικού: Ξεκινάμε από το υλικό των παρατηρήσεων των μαθητών π.χ. οι εικόνες, οι ωραίες λέξεις, όπως λένε, και κατανοούμε τους προσανατολισμούς, που πρέπει να δώσουμε στο μάθημα. Αφήνουμε τους μαθητές να μιλήσουν γι αυτά, ενώ οξύνουμε την κατάσταση: Τι νιώθετε; Πώς το ακούτε; Πώς το αισθάνεστε κλπ. Αλλού δίνεται προτεραιότητα στη μορφή κι αλλού στο περιεχόμενο. Επιμένουμε να φαίνεται πως είναι αυτοί οι ίδιοι οι χειριστές των δεδομένων του μαθήματος κι εμείς τους δείχνουμε τους δρόμους της σκέψης: για ψάξτε, πού το βλέπετε αυτό που λέτε κλπ.
  • Διαδικασία κατεύθυνσης(Διασταύρωση πρώτου και δεύτερου σχήματος).
    • Χρησιμοποιούμε τις αναπαραστάσεις τους και τα λάθη τους.Τα χρησιμοποιούμε, τα διορθώνουμε ή αν τα επισημάνουμε τα κρατάμε για να τα επεξεργαστούμε την επόμενη ή μια άλλη φορά. Συνήθως μας δείχνουν περιοχές μιας λάθος πρώτης εγγραφής ή γνώσεις που δεν έχουν αφομοιωθεί. Η αναπαράσταση εδώ της υπακοής στους μεγάλους που σπάει με την κίνηση της ηρωίδας πώς εξηγείται από τα παιδιά. (Ήταν λένε πολύ δυνατή η ανάγκη να επικοινωνήσει)
    • Ακούμε/ κατανοούμε/ αναγνωρίζουμε/ συγκρίνουμε/ συζητάμε/ παρακολουθούμε την εξέλιξή της σκέψης τους.
  • Διαδικασία προετοιμασίας για τη μετατροπή της γνώσης σε αφαιρετική ικανότητα.
    • Η νέα κατάσταση που καταγράφεται στον πίνακα, το νέο κείμενο που παράγεται, μέσα από την ανακάλυψη των μαθητών είναι οι μετατροπές που έχουν γίνει. ( 1)Ποιες είναι οι σχέσεις των προσώπων-η θεία, τα παιδιά, η Κυβέλη 2) Οι σχέσεις με το χρόνο-Κατοχή και τον τόπο-πόλη/ύπαιθρος 3)Οι έννοιες του γνήσιου και του τεχνητού, της επικοινωνίας και της ανταλλαγής του εγώ που γίνεται εσύ, του όνειρου και του παραμυθιού στη σχέση του με την πραγματικότητα 4) Η λογοτεχνικότητα μέσα από τις λέξεις, τις εικόνες,τις αντιθέσεις, την οργάνωση του κειμένου κλπ εδώ να αναδειχτεί η κεντρική θέση που έχει το φως, ουσία της ευτυχίας, της ζωής, της χαράς. Η λέξη άσπρο απλό επίθετο ή σύνθετο συναντιέται σε πολλές ενότητες του κειμένου.)κλπ
 
Οι τρεις αυτές διαδικασίες συναντούν και τέμνουν τα επίσης κινούμενα και τεμνόμενα τρία επίπεδα :
 
  • Πρώτο επίπεδο:Το ερωτηματικό Συνειδητοποίηση της πληροφορίας και δημιουργία γνωστικών ερωτημάτων
    • Τι θα αναζητήσουν τα παιδιά και πώς θα σκεφτούν;
    • Σχολιάζουν, συγκρίνουν, παρατηρούν, εκφράζουν αντιθέσεις, θυμούνται......
  • Δεύτερο επίπεδο: Το κριτικό
    • Δημιουργία επιχειρημάτων μέσα από απελευθέρωση δυνατοτήτων για κινητοποίηση εννοιακών δεδομένων και εννοιακές ανταλλαγές. Το κείμενο γίνεται συνεχώς πεδίο αναφοράς αλλά οι μαθητές κατευθύνονται και στο να απελευθερώνονται από αυτό.
  • Τρίτο Επίπεδο: Το μετατρεπτικό Ακριβής διατύπωση και βαθμιαία διακρίβωση: Εκθέτουν τι κατανόησαν το συζητούν το κρίνουν εκ νέου και δίνονται ασκήσεις, που θα επεκτείνουν την κατανόηση, θα συμπληρώσουν την εργασία στην τάξη, θα δώσουν την αφορμή για μια νέα συζήτηση για να σταθεροποιηθούν οι αποκτημένες γνώσεις και να τεθούν νέα ερωτηματικά. Π.χ. Γιατί οι διακοπές; Οι διακοπές μάς ανανεώνουν, μάς κάνουν να επικοινωνήσουμε με άλλους ανθρώπους και μέσα από τη λογοτεχνικότητα αναπτύσσεται η φαντασία, η ευαισθησία.