Ευρετήριο Άρθρου

ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ Βιογραφικο σημειωμα Ο Μιχάλης Γρηγορίου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1947. Είναι γυιός του σκηνοθέτη Γρηγόρη Γρηγορίου και της ποιήτριας Μαρίας Παπαλεονάρδου. Άρχισε μαθήματα πιάνου από ηλικία 5 χρόνων με την Καίτη Παπαλεονάρδου. Σπούδασε Αρχιτεκτονική στο ΕΜΠ απ? όπου απεφοίτησε το 1973. Παράλληλα μελέτησε θεωρητικά και σύνθεση με τον συνθέτη Γ.Α.Παπαϊωάννου. Ξεκίνησε την συνθετική του δραστηριότητα το 1971. Τα πρώτα του έργα, επηρεασμένα από τα ευρωπαϊκά ρεύματα της πρωτοπορίας που κατέκλυζαν εκείνη την εποχή την Ελλάδα, περιλάμβαναν χρήση γραφικής παρτιτούρας, μουσική ηχητικών μαζών και μορφικές δομές τύπου Πεντερέτσκυ, Λουτοσλάφσκυ, κλπ. (?Από ένα έργο του ?Luigi Nonno? (1971), ?Koμμάτι για πιάνο και τρομπέτα? (1972) ?Septet? (1973), ?Leit Motiv? (1974) κλπ). Το 1975, και αφού εργάστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης στην Έδρα Φιλοσοφίας του ΕΜΠ, επιλέγοντας ως θέμα διδακτορικής διατριβής την ?Ψυχολογία της αισθητικής αντίληψης?, εγκατέλειψε πολλούς από τους μύθους που περιέβαλαν την έννοια της πρωτοπορίας, στάση που φάνηκε χαρακτηριστικά στο έργο του για δυο πιάνα ?Ανεπιστρεπτεί? (1975) αλλά και στην καντάτα ?Ανεπίδοτα Γράμματα? (1976) σε ποίηση Άρη Αλεξάνδρου που δημιούργησε αίσθηση καθώς επιχειρούσε να μεταφέρει στο ελληνικό τραγούδι μορφές και τεχνικές της έντεχνης μουσικής, σπάζοντας τα στεγανά ανάμεσα σε μια μουσική που απευθύνεται σε ?ειδικούς? και σε μια μουσική που θέλει να απευθυνθεί σ? ένα πλατύτερο κοινό. Η αμφισβήτηση αυτή συνεχίστηκε και τα επόμενα χρόνια στον τομέα της έντεχνης μουσικής. Παρ? όλο που το έργο του ?Septet? είχε εκπροσωπήσει την Ελλάδα στο ?Διεθνές Βήμα Συνθετών? της UNESCO το 1977, ο συνθέτης δεν δίστασε να επανέλθει συμβολικά στο σύστημα της τονικότητας, ξαφνιάζοντας τους τότε υπέρμαχους της πρωτοπορίας, με το έργο του ?Regression? που παρουσιάστηκε στο Ηρώδειο το 1978. Το 1982 στράφηκε στα synthesizers, όργανα που του επέτρεψαν να ελέγχει ένα ευρύτατο φάσμα νεώτερων ηχητικών αλλά και συμβολικών αναφορών γράφοντας τα επόμενα χρόνια πλήθος έργων που τα εκτελούσε ο ίδιος σε πολλά κλαβιέ, μέσω των οποίων προωθούσε παράλληλα τη λειτουργία του synthesizer ως παιζόμενου οργάνου με ερμηνευτικές αξιώσεις. (?Καλοκαίρι κι? η ζωή περνά...? (1985) ?Το Παράσημον του Λουτρού ! ? (1986), ?Maha? (1986), ?Σελεφαϊς? (1988), ?Όταν πήγαμε να δούμε το τέλος του κόσμου? (1990), ?Αποχαιρετισμοί της θάλασσας? (1991) , κλπ).
 Αν και έχει ασχοληθεί και με τις σύνθετες μορφές οργανικής μουσικής, ο Μιχάλης Γρηγορίου επιστρέφει πάντα στο τραγούδι ως πρώτη πηγή έμπνευσης έχοντας ως αφετηρία του την ποίηση. (?Τραγούδια της Χριστίνας? σε ποίηση Μ. Παπαλεονάρδου (1965-72), ?Ανεπίδοτα Γράμματα? σε ποίηση Α. Αλεξάνδρου (1976), ?Ντοάνα? σε ποίηση Τ. Σινόπουλου (1977), ?Η Αγάπη είναι ο φόβος? σε ποίηση Μ. Αναγνωστάκη (1979), ?Μεσούρανα του Αυγούστου? σε ποίηση Α. Αλεξάνδρου (1982), ?Ο Οδυσσέας στο ποτάμι? σε ποίηση Τ. Σινόπουλου (1980-81, ?Μωβ? σε στίχους Μαβίλη, Σικελιανού και Βαλαωρίτη (1999), "Purple" πάνω σε σονέττα του Σαίξπηρ (2000), ?Μπλε? σε στίχους Ρ. Παπανικόλα, ?Ουτις? σε στίχους Κ. Καρτέλια (2003,) κλπ). Από το 1993 στράφηκε επίσης σε μεγαλύτερες φόρμες για ορχήστρα, χορωδία και σολίστες συνθέτοντας το ορατόριο "Σκοτεινή Πράξη" σε ποίηση Τ. Λεβαδίτη (1993), τον συμφωνικό κύκλο τραγουδιών ?Amor? σε ποίηση Π. Νερούδα (1996) και το ορατόριο "Αντιγόνη" πάνω στο ομώνυμο έργο του Σοφοκλή που παρουσιάστηκε στην Επίδαυρο το 1999 σε σκηνοθεσία Ν. Κούνδουρου.
 Μέχρι σήμερα έχει γράψει 87 έργα, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται έργα για ορχήστρα, για χορωδία και σολίστες, έργα μουσικής δωματίου, έργα για πιάνο, κύκλοι τραγουδιών και έργα για synthesizers. Έχει γράψει επίσης μουσική για πολλά θεατρικά έργα, για τον κινηματογράφο, την τηλεόραση και για χορό. Το 1986 εκπροσώπησε την Ελλάδα στο "International Dance Cource for Professional Composers and Choreographers" στο Surrey της Αγγλίας. Το 1994 εκπροσώπησε την Ελλάδα ως μέλος της κριτικής επιτροπής απονομής του διεθνούς βραβείου σύνθεσης Valentino Bucchi στην Ρώμη.
Ο Μιχάλης Γρηγορίου έχει συνεργαστεί επί 20 χρόνια με το Τρίτο Πρόγραμμα (1975- 1995) ως παραγωγός και μέλος της ομάδας προγραμματισμού. Συνεργάστηκε επίσης με την τηλεόραση ως επικεφαλής του τμήματος σοβαρής μουσικής της ΕΤ.1 (1981) κι? ως παραγωγός προγραμμάτων κλασσικής μουσικής της ΕΤ.2 (1983-84). Από το 1985 ως το 1990 ήταν παραγωγός της σειράς εκπομπών του Τρίτου Προγράμματος "Το Μουσικό Εργαστήρι του Τρίτου" που έδωσε την ευκαιρία σε πλήθος Ελλήνων μουσικών να παρουσιάσουν δημόσια πρωτότυπη δουλειά τους. (μέσα από 270 Εργαστήρια και εκατοντάδες ώρες ηχογραφήσεων).
Το 1984 συμμετείχε (μαζί με τους Γ. Κουρουπο Δ. Μαραγκοπουλο και Ν. Κυπουργο) στην ομάδα που συνέταξε την "Πρόταση για την Μουσική Εκπαίδευση στα Δημοτικά Σχολεία" για λογαριασμό του Υφ. Νέας Γενιάς. Από το 1986 ως το 1990 ήταν επιστημονικός συνεργάτης της Έδρας Παιδαγωγικής Ψυχολογίας του Πανεπιστήμιου Αθηνών όπου έδωσε σειρές μαθημάτων. Από το 1994 ως το 1999 ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής του ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ. Την περίοδο 2000-2001 δίδαξε κοινωνική ιστορία της μουσικής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (τμήμα Ιστορία, Κοιν. Ανθρωπολογίας, Λαογραφίας στον Βόλο)
Έργα του κυκλοφορούν σε 12 δίσκους και CDs (μεταξύ των οποίων η καντάτα "ΑΝΕΠΙΔΟΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ" σε ποίηση Α. Αλεξάνδρου, οι κύκλοι τραγουδιών "Η ΑΓΑΠΗ ΕΙΝΑΙ Ο ΦΟΒΟΣ" σε ποίηση Μ. Αναγνωστάκη, "Ο ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΣΤΟ ΠΟΤΑΜΙ" και "ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ" σε ποίηση Τ. Σινόπουλου, ?ΜΠΛΕ? σε ποίηση Ρηνιώς Παπανικόλα, το ορατόριο "ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΠΡΑΞΗ" σε ποίηση Τ. Λειβαδίτη, κλπ). Έχει συγγράψει το δίτομο εκπαιδευτικό βιβλίο "Μουσική για παιδιά και για έξυπνους μεγάλους". (Εκδόσεις ΝΕΦΕΛΗ). Eχει μεταφράσει επίσης πολλές θεωρητικές μελέτες πάνω στη μουσική, μεταξύ των οποίων την ?Μουσική Ποιητική? του Igor Stravisnsky, το ?Μουσική και Φαντασία? του Aaron Copland, το ?Μουσική- Κοινωνία-Εκπαίδευση του Chr. Small, κλπ (κυκλοφορούν από τις εκδόσεις ΝΕΦΕΛΗ) Είναι μέλος του Τεχνικού Επιμελητηρίου και της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών.